ಬಹು ಕರ್ನಾಟಕ - ತುಳು ಅಂಕಣ | ತುಳುವೆರೆಂಕುಲು

'ನಾವು ತುಳುವರು' ಎಂಬ ಭಾವ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯೊಂದರ ತಾಯಿಬೇರು. ನಾನಾ ಬಗೆಯ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯ , ಸೊಬಗು, ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಿನ್ನತೆ, ಆರ್ಥಿಕ ಅಸಮಾನತೆಯ ನಡುವೆಯೂ ತುಳು ಮಾತನಾಡುವ ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಒಗ್ಗೂಡಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಈ ಭಾವಕ್ಕೆ ಉಂಟು. ಈ ಎಲ್ಲ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳನ್ನು ಎದುರಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ವರ್ತಮಾನದ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟುಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ನಿಭಾಯಿಸಬಹುದು? ಇಲ್ಲಿದೆ ಚರ್ಚೆ

'ಒಂದು ರಾಜ್ಯ, ಹಲವು ಜಗತ್ತು' ಎಂಬುದು ಕರ್ನಾಟಕದ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆ. ಇದು ಭಾಷೆಯ ವಿಷಯದಲ್ಲೂ ನಿಜ. 2011ರ ಜನಗಣತಿ ಪ್ರಕಾರ, ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡವನ್ನು ದೈನಂದಿನ ಭಾಷೆಯಾಗಿ ಬಳಸುವವರ ಪ್ರಮಾಣ ಶೇಕಡ 66.54. ಉಳಿದವರು ಕನ್ನಡವನ್ನು ಬಳಸಿದರೂ, ತಮ್ಮ ಮನೆಭಾಷೆಯಾಗಿ ಬೇರೆಯೇ ಭಾಷೆ ಬಳಸುವ ಪರಿಪಾಠ ಇದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಒಂದು ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನ ಮಾತನಾಡುವ 12 ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಒಂದು ಲಕ್ಷಕ್ಕಿಂತಲೂ ಕಡಿಮೆ ಮಂದಿ ಮಾತನಾಡುವ 25 ಭಾಷೆಗಳಿವೆ.

ಇದುವರೆಗೆ ಹೇಳಿದ ಕನ್ನಡೇತರ ಭಾಷೆಗಳ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಇತರೆ ರಾಜ್ಯಗಳ ಅಧಿಕೃತ ಭಾಷೆಗಳೂ ಉಂಟು. ಅವುಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿದರೆ, ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡವಲ್ಲದೆ ಬರೋಬ್ಬರಿ 32 ಭಾಷೆಗಳು ಜನರ ನಡುವೆ ಜೀವಂತ. ಇದರಲ್ಲಿ ಬುಡಕಟ್ಟಿನ ಮಂದಿ ಮಾತನಾಡೋದು ಬರೋಬ್ಬರಿ 18 ಭಾಷೆ.

ನಮ್ಮ ನೆಲದಲ್ಲಿಯೇ ಇರುವ ಈ ಎಲ್ಲ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಭಾಷೆಗಳ ಪರಿಚಯ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು, ಆ ಮೂಲಕ ನಮ್ಮ ನಡುವೆಯೇ ಬದುಕುತ್ತಿರುವ ನಾನಾ ಭಾಷಿಕರ ಬದುಕನ್ನು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಕನ್ನಡಿಗರಿಗೆ ಖುಷಿಯ ವಿಷಯ ಎಂದು ನಮ್ಮ ನಂಬಿಕೆ. ಈ ಎಲ್ಲ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲೂ ಆಯಾ ಜನಸಮುದಾಯದ ಬದುಕು, ಕಷ್ಟ, ಖುಷಿ, ರೀತಿ-ರಿವಾಜು, ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುವುದು ಈ ಬರಹ ಸರಣಿಯ ಉದ್ದೇಶ.

ಈ ಎಲ್ಲ ಅಂಕಣ ಬರಹಗಳಲ್ಲೂ, ಆ ಬರಹದಲ್ಲಿ ಯಾವ ವಿಷಯ ಉಂಟು ಎಂಬ ಕುರಿತು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿಯೇ ಸಣ್ಣ ಟಿಪ್ಪಣಿ ಇರಲಿದೆ - ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಅನುಕೂಲಕ್ಕಾಗಿ. ಉಳಿದಂತೆ ಆಯಾ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಬರಹ ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತದೆ. ನಾಡಿನ ಎಲ್ಲ ಭಾಷಿಕರನ್ನೂ ಬೆಸೆಯುವ ಈ ಮಹತ್ವದ ಪ್ರಯೋಗ ನಿಮಗೆ ಆಸಕ್ತಿಕರ ಎನಿಸಲಿದೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸುತ್ತೇವೆ. ನಿಮ್ಮ ಸಲಹೆ, ಟೀಕೆ-ಟಿಪ್ಪಣಿಗೆ ಮುಕ್ತ ಸ್ವಾಗತ.

* * * * *

ಎಂಕುಲು ತುಳುವೆರ್ ತುಳು ಬಾಸೆ ಪಾತೆರೆನಕುಲು, ಈ ತುಳು ಮಣ್ಣ್‌ದ ಜೋಕುಲು ಪನ್ಪಿ ಪಾತೆರ ಪೆರ್ಮೆದವು... ಬಾಸೆ ಬಕ್ಕ ನಾಡ್‌ದ ಬಗೆಟ್ ಒಂಜೇ ಪದೊನು ಬಳಕೆ ಮಲ್ತೊಂದು ತುಳುತ ಪೊರ್ಲುನು ಬಕ್ಕ ತಿರ್ಲ್‌ನ್ ಗಲಸೊಂದು ಬೈದಿ ತುಳುವೆರೆಂಕುಲು. ಮೂಲು ಬಾಸೆದ ಬಲ್ಮನಲಾ ಉಂಡು, ಮಣ್ಣ್‌ದ ಕಮ್ಮೆನಲಾ ಉಂಡು. ಮಾತಾ ತುಳುವೆರೆಗ್ಲಾ ಅಕಲಕಲೆ ಏವುದೆಪ್ಪುಲು ಬೇನೆ ಬೇಜಾರುಲು ಪೊರ್ಲ ಪೊಲಬುಡು ಪನಿಯೆರಾಪುನಿ ಈ ತುಳು ಬಾಸೆಡೇ. ಅಂಚಾದ್ ತುಳುನು ಗಲಸ್‌ನಗ ಎಂಕಲೆಗ್ ಆಯೆ ಬೇತೆ ಇಂಬೆ ಬೇತೆ ಕುಟುಮ ಸಂಸಾರದಕುಲು ಪಂದ್ ಎನ್ನುಜ. ಓಲು ಪೋಂಡಲಾ ಆಯೆ ತುಳುವೆನೇ. ಅವುಲು ಮೂಡಯಿ, ಬಡಕಯಿ, ತೆನ್ಕಯಿ, ಬಡಕಯಿ ಪನ್ಪಿ ಬೇದ ಬಾವ ದಾಂತೆ ಮಾತೆರ್ಲಾ ಒಂಜೇ ಪನ್ಪಿ ಮೋಕೆ ಉಡಲ್‌ಡ್ ಉರ್ಕರೊಂದು ಬರ್ಪುಂಡು.

ತುಳುಬಾಸೆಡ್ ಪಾತೆರ್ನಗ ಈ ವ್ಯತ್ಯಾಸ ಇತ್ತ್ಂಡಲಾ ಒರಿಯಡ ಒರಿ ಪಾತೆರ್ನಗ ಈ ದಾಲಾ ವ್ಯತ್ಯಾಸಲಾ ದೆರ್ತ್ ತೋಜುಜಿ. ತುಳು ಬಾಸೆ ಪಾತೆರ್ಯೆರೆ ವಾ ಜಾತಿ ಧರ್ಮ ಲಾ ಅಡ್ಡ ಬರ್ಪುಜಿ. ಮೂಲುಪ್ಪುನ ಜನಕುಲು ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಬಾಸೆ ಪಾತೆರುನ ಮಾತೆರ್ಲಾ ತುಳುಟು ಪಾತೆರೊಂದೇ ಎಂಕುಲು ತುಳುವೆರ್ ಒಂಜೇ ಪಂದ್ ಪನುವೆರ್. ದಾಯೆ ಪಂಡ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಸಮುದಾಯದಕುಲು ಪಾತೆರುನ ತುಳು ಬೇತೆ ಬೇತೆನೇ ಉಂಡು. ಕೊರಗೆರೆ ತುಳುಡ್ದು ಬೆರಣೆರೆ ತುಳು ಮುಟ್ಟ. ಆಂಡ ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ್ ತುಳುವೆರೆನ ಮಾತೆರೆನಲಾ ಪಾತೆರುನ ಪಾತೆರಕತೆತ ತುಳು ಒಂಜೇ ರಂಗ್‌ಡ್ ದುಂಬು ಸಾಗೊಂದು ಉಪ್ಪುಂಡು. ಅಂಚಾದ್ ಬಾಸೆದ ಮೋಕೆದ ಸೇಕೆ ನರಮಾನಿಯನ್ ಒಂಜಿ ಮಲ್ಪುಂಡು ಪನ್ಪಿನೆಕ್ಕ್ ತುಳುವೆರೇ ಸಾಕ್ಷಿ.

ಐನ್ ಬಿರೆಲೆನ್ ಒಂಜಿ ಮಲ್ತ್‌ದ್ ಪುಂಡಿ ಪತ್ತುನಂಚ ತುಳು ಬಾಸೆ ಜನಮಾನಿನ್ ಒಂಜಿ ಮಲ್ಪೆರೆ ಕಾರಣ ಆತ್ಂಡ್. ಐತ ನಡುಟುಲಾ ಜನಾಂಗಿಕವಾಯಿನ ತುಳು ಬಕ್ಕ ಪ್ರಾದೇಶಿಕವಾಯಿನ ತುಳು ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಆದುಂಡು. ಕೊರಗೆರೆ ತುಳು, ಜೈನೆರೆ ತುಳು, ಬೆರಣೆರೆ ತುಳು, ಬೇತೆ ಬೇತೆನೇ ಉಂಡು. ಕುಡ್ಲದ ತುಳು, ಕಾರ್ಲದ ತುಳು, ಪುತ್ತೂರುದ ತುಳು, ಕಾಸರಗೋಡುದಂಚಿದ ತುಳು ಬಳಸುನ ಪದೊಕುಲೆಡ್ದಾದ್ ಬೇತೆನೇ ಆಪುಂಡು. ಆತೇ ಅತ್ತ್ ತುಳುವೆರೆಗ್ ಅಪ್ಪೆ ಬಾಸೆ ಆದುಪ್ಪುನ ತುಳು ಐತ ಒಟ್ಟುಗು ಅಕಲ್ನಕಲ್ನ ಉಡಲ್ದ ಬಾಸೆ ಪಂದ್ ಪಾಕ ಬಾಸೆಲುಲಾ ಉಲ್ಲಾ.

ತುಳುನಾಡ್‌ಡ್ ಉಪ್ಪುನಾತ್ ಬಾಸೆ ಬೇತೆ ಓಲುಲಾ ಉಪ್ಪಂದ್. ತುಳು ಈ ಮಣ್ಣ್‌ದ ಬಾಸೆ ಆಂಡ ಬೇತೆ ಊರುಲೆಡ್ದ್ ಇಡೆಗ್ ವಲಸರಿ ಬತ್ತಿನ ಜನಕುಲೆನ್ ಮಾತೆರೆನ್ಲಾ ತುಳುವೆರ್ ಆದೆರ್ದಿನ ಗೇನ ಮಲ್ಲವು. ಅಕುಲು ಬನ್ನಗ ಅಕಲೆನೊಟ್ಟುಗು ಅಕಲೆನ ಬಾಸೆ ವನಸ್ ತೆನಸ್ ದುತ್ತೈತ, ಕೂಡುಕಟ್ಟ್, ರೀತಿ ರಿವಾಜುಲು ದೇವೆರ್ ದಿಂಡೆರ್ ಮಾತೆನ್ಲಾ ಕಂತೆರ್. ಐನ್ ಅಕುಲು ಗಲಸುನಗ ಅವು ಒಂಜೇ ರೀತಿ ಉಪ್ಪೆರೆ ಸಾಧ್ಯ ಇಜ್ಜಿ. ಐನ್ ಪೂರಾ ಪತೊಂದು ಬತ್ತ್‌ದೇ ಅಕುಲು ಮುಲ್ತ ನೆಲಟ್ ಕಾರ್ ಊರ್ದು ಈ ಮಣ್ಣ್ ಎಂಕಲ್ನವು ಪಂದೇ ಪನುವೆರ್.

ಈ ನೆಲಟ್ ಈತ್ ಲೆಕ್ಕದ ಬಾಸೆಲು ಮೂಲು ಎಂಚ ಒರಿಯೊಂದು ಬೈದ್ಂಡ್ ಪಂದ್ ತೆರಿಯೊಡಾಪುಂಡು. ಕಡಲ ಕರೆತ ಈ ಬೂಮಿಗ್ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಕಾರಣೊಗಾದ್ ಜನಕುಲು ದುಂಬುಡ್ದಿಂಚಿಲ ಬರೊಂದು ಇತ್ತೆರ್. ಕೆಲವೆರ್ ಕಡಲಸಾದಿಯೆ ಬತ್ತೆರ್ಡ ಬಕ್ಕ ಕೆಲವೆರ್ ಘಟ್ಟ ಜತ್ತ್ ಬತ್ತೆರ್. ಬೇತೆ ಓಲುಲಾ ತೂವೆರೆ ತಿಕ್ಕಂದಿನಾತ್ ಬಾಸೆಲಾ, ಪರಪುದ ಪರಿಪುಲಾ ಮೂಲು ಉಂಡು. ಅಂಚಾದ್ತು ತುಳುತ ಒಟ್ಟುಗು ಕೊಂಕಣಿ ಬ್ಯಾರಿ, ಅರೆಬಾಸೆ,‍ ನವಾಯಿತಿ, ಉರ್ದು, ಕೊರಗ, ಕುಡುಬಿ, ಹವ್ಯಕ, ಮರಾಠಿ, ಶಾಲಿಬಾಸೆ, ಕೊಡವ, ಕೋಟ ಕನ್ನಡ, ಮಲಯಾಳಿ, ಮೋಯ ಮಲಯಾಳಿ, ಸಿರಿಯನ್ ಬಾಸೆಲು ಮೂಲು ಉಂಡು. ಈತ್ ಬಾಸೆಲು ಇತ್ತ್ಂಡಲಾ ಬಾಸೆಗಾದ್ ಪಗೆ ಪತ್ತುನ ಗೆರಸ್ತನ ಮೂಲು ಇಜ್ಜಿ. ಇಲ್ಲದ ಬಾಸೆ ಒವ್ವೇ ಆಂಡಲಾ ಕಡಲಪುಡೆಟ್, ಕಂಡದ ಬರಿಟ್ ಕಾಡ ತಪ್ಪು ತೋಡ ನೀರ್ ಪರೊಂದು ಪಾತೆರುನು ತುಳುನು. ಅವುಲು ಒಯಿಟೆಲಾ ಅಕಲೆಗ್ ಓದ್ ಒರಂಟ್, ಬೇದ ಬೆಕ್ಕಸ್, ಪಂತೆ ಬೇತೆ, ಅರ್ಗಂಟ್ ಪಂದ್ ಇಜ್ಜಿ. ಬಾಸೆ ಮಾತೆರೆನ್ಲಾ ಒಂಜೇ ಒಕ್ಕನೂಲುಡು ಒಯಿತ್ ಕಟ್‌ದ್ಂಡ್. ಮೂಲು ಇತ್ತಿನಕುಲುಲಾ ಪಿದಯಿಡ್ದ್ ಬತ್ತಿನಕುಲುಲಾ ಆ ಮಟ್ಟ್‌ಗ್ ಒಂಜಿ ಒಪ್ಪ ತಪ್ಪನ್ ಒರಿತೊಂದೆರ್. ಈ ಗುಣ ಮುಲ್ತ ಮಾಮಲ್ಲ ಕೊಡುಗೆ ಪಂದ್ ಪನೊಲಿ.

ಪತ್ತಪ್ಪೆ ಬಾಲೆಲು ಒಂಜಪ್ಪೆ ಬಾಲೆಲು ಆದ್ ಬದ್‌ಕ್ ಕಟ್‌ದಿನಕುಲು. ಈ ತುಳುವ ಮಣ್ಣ್‌ದ ಉಪ್ಪ ನುಪ್ಪ ತಿಂದ್‌ದ್ ಬದ್‌ಕ್ ಪೆರ್ಪು ಆವಂದಿನಲೆಕ ಕಾತೊಂದಿನಕುಲು. ಪತ್ತ್ ಬಿರೆಲ್ ಒಂಜಿ ಮಲ್ತ್ ನಂಜಿದಾಂತೆ ಗಂಜಿ ಉನಿಯೆರೆ ಕಲ್ಪಾದಿನ ಈ ಮಣ್ಣ ಗೇನದವು. ಚಪ್ಪೆ ನೀರ್ ನ್ಲಾ ಅರಪಾದೆ ಪರೊಡು ಪನ್ಪಿನವು ತುಳುವೆರೆನ ಗೇನ. ತುಳು ಬಾಸೆದ ಪೊಲಬು, ತುಳುವ ಪೆಲಕೈದಲೆಕ್ಕ ಪಂದ್ ತೆರಿದಿನಕುಲು ಪನುವೆರ್. ತುಳು ಪಂಡ ಪಸೆಯಿತ್ತಿ ಮಣ್ಣ್‌ದ ನೆಸರ್‌ದ ಒಸರ ಕಲ ಪನ್ಪಿ ಪಾತೆರಲಾ ಉಂಡು. ಮೂಜಿ ಮೈಟ್ ನೀರ್ ಇತ್ತಿ ಜಾಗ್ ತುಳುನಾಡ್, ತುಳು ಪಂಡ ನೀರ್ ಪಂದ್ ಲಾ ಪನುವೆರ್. ನೀರ್‌ದ ಪರಪು ಬಕ್ಕ  ಪೊಲಬುನು ತೆರಿದ್ ಐನ್ ಅಕಲೆನ ಬದ್‌ಕ್‌ದ ತಾದಿಯಾದ್ ತೆರಿಯೊನ್ನ ಮಲ್ಲ ಬೇಲೆ. ದಾಯೆಪಂಡ ನಮ್ಮ ಎರಿಯಾಯಿನಕುಲು ಕಟ್‌ದ್ ಕೊರ್ತಿ ಬದ್‌ಕ್‌ದ ಪೊಲಬು ಮಲ್ಲವು.

ಇದನ್ನು ಓದಿದ್ದೀರಾ?: ದೇಸಿ ನುಡಿಗಟ್ಟು - ಗದಗ ಪ್ರಾಂತ್ಯ | ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರ್ರು ಅಡಕ್ಕೊತ್ತಿದ್ದ ತಂಗೋಡ

ನೀರ್ ಪರತಿನಂಚ ಪೊಸ ಪೊಸ ಗೇನದ ನಡೆನ್ ನಡತ್‌ದ್ ಅಕುಲು ಕೊರಿ ಬಾಮ ಮಾತೆರೆನ್ ಲಾ ಒಂಜಿ ಮಲ್ಪುನವು. ಪಂಡಿನ ಪಾರಿ, ಗಾದೆ, ಎದುರುಕತೆ, ಪಾಡ್ದನ, ಕುಸಾಲ್‌ದ ಕುಸೇಲ್, ನೆರ್ಪಿನ ನೆರ್ಪಡೆ ಬಾಸೆದ ಪೊರ್ಲುನು ನನಾತ್‌ಲಾ ಎಚ್ಚ  ಮಲ್ದ್ಂಡ್. ತುಳುವೆರೆ ಪರಪುದ ಮುದೆಲ್ ಲಾ ನೀರ್, ಐತ ಪರಪುಲಾ ನೀರ್, ಐತ ಗೇನಲಾ ನೀರ್‌ದ ಪೊಸದೇಕಿ. ಅಕಲೆನ ನಂಬಿಕೆ, ಆಚರಣೆ, ಪರ್ಬ, ಜಾತ್ರೆ, ದೈವ ದೇವೆರ್ ಮಾತಲಾ ನೀರತುಲಿಪುಡು ದುಂಬು ಒತ್ತುಂಡು.

ಒಂಜಿ ಬಾಸೆ ಐತ ಅರ್ಥೊಡು ಎಚ್ಚ ಆನುಬವೊಗು ಬರ್ಪಿನತ್ತಂದೆ ಅವುಲು ಉಪ್ಪುನ ಪರಪುದ ಅರ್ಥೊನುಲಾ ಪನೊಂದು ಎಂಕುಲು ತುಳುವೆರ್ ಪನಿಯೆರೆ ಪೆರ್ಮೆ ಆಪುಂಡು. ಆಂಡ ಇನಿತ ದಿನಮಾನಿಡ್ ಆ ಪೆರ್ಮೆನ್ ಒರಿತೊಂದನಾ ಕೇಂಡ ದೈರೊಡು ಪನಿಯೆರಾಪಿನ ಬಾರಿ ಬಙ್ಗ. ಐಕಾದೆ ಪನ್ಪಿನಿ ತುಳುವೆರ್ ಕಟ್‌ದಿನ ಪರಪುದ ಮಲ್ಲಗೇನದ ಪೊರ್ಲುನು ಮದಪೊಚ್ಚಿ. ಪರತ್‌ನ್ ನಿಗಿತ್‌ದ್ ಪೊಸತ್‌ನ್ ಗರ್ಪುನ ಬೇಲೆ ನಮನ್ ಓಡೆಗ್ ಎತ್ತಾವುಂಡುಂದು ಪನಿಯೆರೆ ಆಪುಜಿ.