ನಮ್ಮ ಕಡಲ ತಡಿಯ ಮಳೆ ಸ್ವಲ್ಪ ವಿಚಿತ್ರವೇ. ಮಳೆಗಾಲದಲ್ಲೂ ನೀರಿಗೆ ಪರದಾಟ, ಮಳೆ ಬಾರದಿದ್ದರೆ ಕಷ್ಟ-ನಷ್ಟ, ಕೃಷಿ ಚಟುವಟಿಕೆ ಸ್ಥಗಿತ, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಒಮ್ಮೆಲೇ ಮಳೆ ಸುರಿದು ಅವಾಂತರ... ಹೀಗೆ, ಒಂದೇ ಎರಡೇ? ಈ ಬಗೆಯ ವೈಪರೀತ್ಯಗಳಿಗೆಲ್ಲ ಹೊಣೆ ಯಾರು ಎಂಬ ಆತ್ಮಾವಲೋಕನ ಅತ್ಯವಶ್ಯ
ಕಡಲ ಕರೆಟ್ ಬತ್ತಿ ಬರ್ಸೊ ಒಂಜಿ ನಾಲ್ ದಿನೊಟು ಊರು ಪೂರಾ ಮುರ್ಕಾಂಡ್. ಕುಡ್ಲಡ್ ಬತ್ತಿನ ಬರ್ಸೊಗು ಕುಡ್ಲದ ಪೇಂಟೆನೇ ಮುರ್ಕುಂಡಾ ಪಂದ್ ಆಂಡ್. ದಾಯೆ ಪಂಡ ಪೇಂಟೆನ್ ಕಟ್‌ದಿನ ಪೊರ್ಲುಡು ದುಂಬುಗು ದಾದ ಅವು ಪನ್ಪಿ ಗೇನ ಇತ್ತ್ಂಡಾ ಕೇಂಡ, ಉಂಡು ಪಂದ್ ದೈರೊಡು ಪನಿಯೆರೆ ಆವಂದ್. ಫ್ಲೈ ಓವರ್‌ದ ಅಡಿಟ್‌ ವರಾನೆ ಬತ್ತಿನ ನೀರ್ ಜನಕುಲು ನೀರ್‌ಡ್ ನೀಂದುನಲ್ಕ ಮಲ್ತ್ಂಡ್. ಗುಡ್ಡೆ ಜರ್ತ್‌ದ್ ತೋಡು ನಿಗಿತ್‌ದ್ ಮಾರ್ಗ ಮಲ್ದಿನಿ ಜನಕುಲು ಸುಲಬೊಡು ಪೋಪಿನ ಸಾದಿ ಕಾರಬಚ್ಚೆಲ್ ದಾಂತೆ ಪೋದು ಬತ್ತ್ ಇಪ್ಫೊಡು ಪಂಡ್‌ದ್. ಜನಕುಲು ಪೋದು ಬರಿಯೆರೆ ಮಲ್ತಿ ರಸ್ತೆಲೆಡ್ ಜನಕುಲು ಸೊಂಟ ಮುಟ್ಟದ ನಾಲಿಮುಟ್ಟದ ನೀರ್‌ಡ್ ಮುರ್ಕು ಲಕ್ಕುನಲ್ಕ ಆಂಡ್. ಮಾರ್ಗೊಡು ಕಾರ್, ಬಸ್ಸ್, ರಿಕ್ಷಾ, ಬೈಕ್‌ಡ್ ಪೋಯೆರೆ ಆಪುಜಿ ಅಂಚಾದ್ ನೀಂದೊಡೆ ಪನ್ಪಿನೆನ್ ತೊಜಪಾಂಡ್. ಆಂಡಲಾ ಜನಕುಲೆಗ್ ಬುದ್ಧಿ ಬರುವಾ?
ಅರೆಗಾಲೊಡು ಇತ್ತಿನ ನೀರ್‌ದ ಬಙ್ಗೊ ಐತ ಎಕ್ಕಂದೆಲ್, ಬಚ್ಚೆಲ್, ಪೊರುಂಬಾಟ, ದೂರದ ಊರುಡ್ದು ನೀರ್ ಕನಪುನ ಬಙ್ಗ ಉಂದು ಪೂರಾ ಪಂದ್ ಮುಗಿಯುವುನವು ಅತ್ತ್. ಅವು ಏಪಾ ತೂಂಡಲಾ ಬಡವು, ಬಚ್ಚೆಲ್‌ದ ಬೇಲೆ‌ನೇ ಆತ್ಂಡ್. ಪೊಣ್ಣು ಜೋಕುಲೆಗ್ ಇಲ್ಲದ ಒರ್ವರದ ಬೇಲೆಗ್ ಗಲಸೆರೆ ಒಂಜಾತ್ ನೀರ್ ಬೋಡು. ಅಡ್ಪಿಲ್ಲ್, ಬೆಂದ್‌ರ್, ಪಿದಯಿ ಪೋಯೆರೆ ಟಾಯ್ಲೆಟ್‌ಗ್, ಕುಂಟು ಅರ್ದೆರೆ, ಇಲ್ಲ ಸುತ್ತ ನಡಿನ ನಾಲ್ ದೈಕುಲೆಗ್ ಇಂಚು ಪೂರಾ ನೀರ್ ಬೋಡಾಪುಂಡು. ಆಂಡ್ ಐನ್ ಪೂರಾ ಪನೊಂದು ನೀರ್ಗ್ ಲೆಕ್ಕ ಪಾಡೆರೆ ಆಪುಂಡಾ? ರಡ್ಡ್ ದಿನೊಕ್ಕೊರ ಅರ್ದ ಗಂಟೆ ಬರ್ಪುನ ಪೈಪ್‌ದ ನೀರ್‌ಡ್ದ್ ಎಚ್ಚ ಕಣ್ಣ್‌ಡ್ ಕಣನೀರ್ ಬರ್ಪುಂಡು. ಕಣ್ಣ ಎದುರು ಇತ್ತಿನ ತಕ್ಕನ ನೀರ್‌ಡ್ ದಿನ ಕರಿಪುನು ಪಂಡ ಐಡ್ದ್ ಮಲ್ಲ ಬಙ್ಗ ಇಜ್ಜಿ. ಪೈಪ್‌ದ ಬಾಯಿಗೊರ ತೂದು ವರ ಗಾಂತ್‌ದ ಗುವೆಲ್‌ಗೊರ ಎಕ್ಕಲ್ದ್ ನೀರ್‌ದ ಪಸೆಕ್ಕೊರ ನಿಲ್ಕೊಡಾತ್ಂಡ್. ವಾ ಕಾಲೊಡು ಬಚ್ಚಂದಿನ ಗುವೆಲುಲಾ ಈ ವರ್ಸ ಪೂರಾ ಬಚ್ಚಿಯ. ಕಾಸ್ ಕೊರುಂಡಲಾ ನೀರ್ ತಿಕ್ಕುಜಿ ಪನ್ಪಿನ ಲೆಕ್ಕ ಆಂಡ್. ದಾಯೆಗಿಂಚಾಂಡ್… ಆಲೋಚನೆ ಮಲ್ಪುನ ಸಂಗತಿಯೇ ಆದುಂಡು. ದಿನೊಡ್ದು ದಿನ ಏರಿನ ಬೂಮಿದ ತಾಪ, ಪರಿಯೆರೆ ತಿಕ್ಕಂದಿನ ನೀರ್, ಕಡೆಸಿದ್ ಬತ್ತಿ ಬರ್ಸ, ಒಂಜಿ ವಾರೊಡು ವರಾನೆ ದೊರಿನಗ ಜನಕುಲೆಗ್ ಐನ್ ತಡೆತೊನೆರೆಲಾ ಸಾಧ್ಯ ಆಯಿಜಿ. ಅಂಚಾದ್ ತೋಡು ಪುಡೆಟ್ ಬುತ್ತಿ ಕಲಂಕ್ ನೀರ್ ಇಲ್ಲಗ್ ದಿಂಜಿನಗ ಇಲ್ಲ್ ಬದ್‌ಕ್ ಮಣ್ಣ್ ತಿಂದ್ ಪೋಂಡು. ಸುಖ ಬೋಡು ಪಂದ್ ಪೇಂಟೆಗ್ ಪೋಯಿನಕಲೆಗ್ ಪೇಂಟೆಡ್ ಕುರೆ ಕುರ್ತೆಲ್‌ದ ನೀರ್ ಇಲ್ಲ್ ದಿಂಜಿನಗ ಜನಕುಲು ಕಂಗಾಲಾಯೆರ್. ಊರುಲೆಡ್ ಪೊಸ ಬರ್ಸೊಗು ನೀರ್‌ಡ್ ಮಿತ್ತ್ ಬರ್ಪಿ ಉಬಾರ್‌ದ ಮೀನ್ ಕಡ್ಪೆರೆಲಾ ಜನಕುಲೆಗ್ ಉಮೇದ್ ಎತ್ತ್‌ಜಿ. ಆಂಡ ಕಾಲಚಕ್ರ ತಿರ್ಗ್‌ನಗ ಕಾಲಲಾ ಬದಲಾದ್‌ ಪೋಂಡ ಪಂದ್‌ಲಾ ಆಂಡ್.
ಈ ಆಡಿಯೊ ಕೇಳಿದ್ದೀರಾ?: ಅರವು ಭಾಷೆಯ ಅಂಕಣ | ‘ಕಣ್ಣಾಳು ಶೇಶಿ ಸಾಲು ಶೇಶಿಕ್ನಿ ಜೀವ್ನೂ ಪೂರ್ತಿ ತೀರ್ಸುರ್ದೇ ಆಶಿ!’
ಕುಡ್ಲ ಪಂಡ – ‘ಕೂಡಿ,’ ‘ಅಲ’ ಪಂದ್ ಪನುವೆರ್. ಆಲ್, ಆರ್ ಪಂಡ ನೀರ್ ಪನ್ಪಿ ಅರ್ಥ ಉಂಡು ತುಳುಟು.ನೀರ್ ಇತ್ತಿ ಜಾಗೊಲು ಸೇರ್‌ದ್ ಆಯಿನ ಜಾಗ್ ಅವು. ಐಕುಲು ಒಂಜೆಕ್ಕೊಂಜಿ ಸೇರ್‌ದ್ ಕೂಡಿನೆಟ್ಟ್ ಅವು ಕುಡ್ಲ ಆಂಡ್. ನೀರ್ ಇತ್ತಿ ಜಾಗೊಲು ಪಂಡ ತುದೆ ಪಿರ ಒರಿದ್ ಕಡಲ್ ಪಿರಪೋದು ಕುಡೊರ ನೆಲ ಉದಿಪನ ಆಯಿನಿ ಪನುವೆರ್. ಕುಡ್ಲದ ಅತ್ತಾವರ ದುಂಬು ಕಡಲ್‌ದ ಉಲಯಿಡ್ದ್ ಇತ್ತಿನ ಜಾಗೆ. ತುದೆ ಬಕ್ಕ ಕಡಲ್ ಸೇರುನ ಅರುವೆದ ಬಾಕಿಲ್‌ಗ್ ಮಣ್ಣ್ ಬತ್ತ್ ಬೂರ್ದು ನೆಲ ಸಮತಟ್ಟ್ ಆದ್ ಇನಿಕ್ ಮಲ್ಲ ಪೇಂಟೆನೇ ಆತ್ಂಡ್.
ಇನಿ ಕಡಲ್‌ಗ್ ಕಲ್ಲ್ ಪಾಡೊಂದು ಉಪ್ಪುನ ಕಾಲೊಡು ವರ್ಸ, ವರ್ಸ ಕಲ್ಲ್ ಪಾಡುನತ್ತಂದೆ ಕಡಲ್ ಪಿರ ಪೋತಿನಿಲಾ ಇಜ್ಜಿ ಅತ್ತಂದೆ ಬೇತೆ ದಾಲಾ ಆಯಿನಿ ಇಜ್ಜಿ. ಸರ್ಕಾರೊಡು ಗೆಂದ್‌ದ್ ಬತ್ತ್ ಪಟ್ಟೊಡು ಕುಲ್ಲಿನಕಲೆಗ್ ಕಡಲ್‌ಗ್ ಕಲ್ಲ್ ಪಾಡುನನೆ ಮರಿಯಾಲದ ಮಲ್ಲ ಬೇಲೆ.
ಒಂಜಿ ಅಂದಾಜಿದ ಪ್ರಕಾರ, ಉಂದೇಕಾತ್ರ ಆತ್ ಸಾರ ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿ ಖರ್ಚಾದ್ ಕೆರೆತ ನೀರ್‌ನ್ ಕೆರೆಗ್ ತೇಪುನಂಚಿನ ಬೇಲೆಲು ಆವೊಂದುಂಡು. ವರ್ಸ ವರ್ಸ ಕಾಸ್ ಕರ್ಚಾಪುಂಡತ್ತಂದೆ ಕಡಲ್ ಪಿರಲಾ ಪೋಯಿಜಿ ಎದುರುಲಾ ಬರೊಂದುಜ್ಜಿ. ಏಪಲಾ ಪಗ್ಗುಡು ಪದಿನೆಣ್ಮ ಪೋಪಿನಾನಿ ಪುಂಡಿ ಬಿತ್ತ್ ಪಾಡೆರೆ ಪಿದಡ್ನಗ ನಾಲ್ ಪನಿ ಬರ್ಸ ಬರು. ಆಂಡ ಈ ಸರ್ತಿ ಅವುಲಾ ಬತ್ತ್‌ಜಿ. ಎಣೆಲ್‌ಗ್ ಪಾಡುನ ಪೊಡಿನೇಜಿ ಪಾಡೆರೆ ಆಯಿಜಿ. ಪರಿಯೆರೆ ನೀರ್ ದಾಂತಿನ ಪೊರ್ತು ನೇಜಿದ ನೀರ್ಗ್ ಆಲೋಚನೆ ಸತ ಮಲ್ಪೆರೆ ಜನಕುಲೆಗ್ ಆಯಿಜಿ. ಬೆನ್ನಿದ ಬೇಲೆ ಪಿರ ಒರಿದ್ ಸಾಗುವಳಿ ಆಯಿಜಿಡ ತಿನ್ಪಿನಾಂಡಲಾ ದಾದ?
ಇಂಚಿಪೊಗು ಬತ್ತಿನ ಒಂಜಿ ವರದಿ ಪ್ರಕಾರ, ನಮ್ಮ ರಾಜ್ಯಡ್ ಒಂಜಿ ನಾಲ್ ಜಿಲ್ಲೆ ಬುಡುಂಡ ಕಡಲ್ ಕರೆಟ್ಟ್‌ಲಾ ವಾಡಿಕೆದ ಬರ್ಸ ಬೈದಿಜಿ. ಏಪಲಾ ಬರ್ಪಿ ಬರ್ಸೊಡ್ದು ಮಸ್ತ್ ಕಡಿಮೆನೇ ಬರ್ಸ ಬೈದಿನಿ. ಬಾಕಿ ಕಡೆಟ್ ಆತ್ ಬರ್ಸಲಾ ಬರಂದೆ ಬೆನ್ನಿದಕುಲು ಬಾನ ತೂಪಿನನೆ ಆತ್ಂಡ್. ಬರ್ಸ ಬರ್ಪಿ ಕಾಲಲಾ ಅರ್ದದಾತ್ ಮುಗಿಯೊಂದು ಬತ್ತ್ಂಡ್. ಕಾರ್ತೆಲ್ ಕರಿದ್ ಆಟಿ ಬರಿಯೆರೆ ಆಂಡ್. ಬೆನ್ನಿದ ಬೇಲೆ ತಗ್ಗ್ ಸಾಲ್‌ದ ಪಟ್ಲ ಕೊಂಡೊಯ್ದು ನೀರ್‌ಡ್ ಮುರ್ಕುದ. ಬೊಟ್ಟುಗು ಬೋಡಾಯಿನಾತ್ ನೀರ್ ಇಜ್ಜಿ. ಬೈಲ್ ವಂತೆ ಸಾಗುವಳಿಯಾತ್ಂಡ್. ಬೋಡಾಯಿನಪಗ ಬರಂದಿ ಬರ್ಸ ವರಾನೆ ಬತ್ತ್‌ದ್‌ಲಾ ಪ್ರಯೋಜನ ಆಯಿಜಿ. ಬೂಮಿಡ್ ವಸರಾಂಡ್, ವರಾನೆ ಬತ್ತಿನ ಬರ್ಸ ಬೊಲ್ಲ ಮಲ್ತ್‌ದ್ ನೀರ್ ಕಡಲ್‌ಗ್ ಬೈದ್ಂಡ್. ಇತ್ತಿ ನೀರ್ ಬತ್ತಿ ನೀರ್‌ನ್‌ಲಾ ಕೊನೆಂಡು ಪನ್ಪಿ ಪಾತೆರದ ಲೆಕ್ಕ ಆಂಡ್.
ಕೊಡೆ ಇನಿಟ್ಟ್ ಉತ್ತರ ಬಾರತೊಡು ಬತ್ತಿನ ಮರಿಯಾಲದ ಬರ್ಸೊಗು ದೇಶದ ಎಡ್ಮ ರಾಜ್ಯೊಲು ಕುಂಬರೊಂದು ಉಲ್ಲಾ. ಕುಂಭದ್ರೋಣ ಬರ್ಸೊಗು ರಾವಿ, ಬಿಯಾಸ್, ಸಟ್ಲೇಜ್, ಸಾಗರ್, ಯಮುನಾ ಬಕ್ಕಾ ಗಂಗಾ ತುದೆಕುಲು ಪೋಡಿಪಾವುನಂಚ ಪರತೊಂದು ಉಂಡು. ಉಂದೆಡ್ದಾತ್ರ ಜನಕುಲೆನ ಬದ್‌ಕ್ ತರೆತಿರ್ತ್ ತಾರೆ ಮಿತ್ತ್ ಆತ್ಂಡ್. ಬೊಲ್ಲೊಗು ಭೂಮಿದ ಮಣ್ಣ್ ಜರಿಯೊಂದು, ರಸ್ತೆ ರೈಲ್‌ದ ಮಾರ್ಗೊಲು ಕೊಲಿಕೆ ತತ್ತ್‌ದ್ಂಡ್. ಸಾರ ಸಾರ್ ಕೋಟಿದ ಆಸ್ತಿ ನಷ್ಟ ಆದ್ ನರಮಾನಿ ಬೆಂದ್ ಮಲ್ತಿನ ಇಲ್ಲ್ ಬದ್‌ಕ್ ಆಯಿನ ಕಣ್ಣ ಎದುರೇ ಮಣ್ಣ್‌ಡ್ ನೀರ್‌ಡ್ ಮುರ್ಕುದು ಪೋವೊಂದುಂಡು. ತುದೆ ಬರಿಟ್ ಬುಲೆದ್ ಬತ್ತಿ ನಾಗರಿಕತೆ ತುದೆತ ಉಲಯಿ ಪೋವೊಂದುಂಡು ಪಂದ್ ಸೋದ್ಯ ಬುಡೊಂದುಲ್ಲ. ಒಂಜಿ ಕಡೆಟ್ ಚಂದ್ರನಡೆ ಲಾಗ್ಯೆರೆ ಪೋನಗ ನನೊಂಜಿ ಕೆಡೆಟ್ ನಮ ಉಂತುದಿ ನೆಲನೇ ನಮನ್ ತಿನೊಂದುಂಡಾ ಪಂದ್ ವರಾನೆ ಅಕಲ್ ರಟ್ಟೆರೆ ಸುರು ಆತ್ಂಡ್. ಅಂಚಾದ್ ನಮ ಇತ್ತಿ ಈ ಮಣ್ಣ್‌ನ್‌ಲಾ ಒರಿನಪುಗಾ ನಮಲಾ ಬದ್‌ಕ್‌ಗಾ ನನೊರಿಯನ್‌ಲಾ ಬದ್ಕೆರೆ ಬುಡ್ಕ ಆವಂದೆ? ತುಳುವೆರೆ ಅಕಲೆ ಗೇನೊಡು ಪಂಡೆರ್ ಈ ಮಣ್ಣ್, ನೀರ್, ಪಕ್ಕಿ, ಪರನೆ ಮರ, ಮಟ್ಟ್ ಪೂರಾ ಈ ಮಣ್ಣ ಸದುನು ತೆರಿಯುನ ಗೇನ ಪಂಡೆರ್.
ಬರಹಗಳನ್ನು ಆಲಿಸಲು ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ – ಈದಿನ.ಕಾಮ್ ಕೇಳುದಾಣ
